احتمالا تابحال افراد یا کودکان کم توانی را دیده اید که اندازه دور سرشان از حالت طبیعی کوچک تر است.

کلمه میکروسفالی  (Microcephaly)از دو بخش میکرو (Micro) به معنی کوچک و سفالی (Cephaly) به معنی سر تشکیل می شود. این اختلال یکی از اختلال های مرتبط با جمجمه است که در آن مغز در اثر کوچک بودن جمجمه به اندازه کافی رشد نمی کند و مشکلات زیادی را برای فرد به همراه می آورد. از دیگر اختلالات مشهور جمجمه می توان هیدروسفالی، ماکروسفالی و بدشکلی های جمجمه را نام برد.

در این مقاله به بررسی و تعریف میکروسفالی، علایم آن، علل به وجود آمدن این اختلال، ارزیابی و تشخیص آن، پیشگیری و درمان های موجود برای این اختلال می پردازیم.

به طور کلی میکروسفالی (Microcephaly) یا کوچکی سر به وضعیت نورولوژیک خاصی اشاره دارد که در آن اندازه دور سر کودک نسبت به سایر همسالان همجنس خودش به طور بارزی کوچکتر است.

طی دوران بارداری، اندازه سر و جمجمه کودک همزمان با نمو مغز بزرگ می شود تا جا برای رشد مغز وجود داشته باشد. اگر جمجمه به اندازه کافی رشد نکند، مغز هم از رشد کافی جا می ماند.

میکروسفالی زمانی اتفاق می افتد که مغز در دوره جنینی به طور کامل رشد نکرده باشد یا اینکه بعد از تولد رشدش متوقف شده باشد. این اختلال می تواند به تنهایی اتفاق بیافتد یا همراه با سایر اختلالات و سندرم ها باشد.

علایم میکروسفالی

مهمترین نشانه میکروسفالی، اندازه دور سر کوچک تر از هم سن های هم جنس نوزاد می باشد.

دور سر در واقع به اندازه محیط بخش فوقانی سر یعنی پیشانی و پشت آن گفته می شود. در جدول های رشدی، اندازه استاندارد دور سر نوزاد طبق جنسیت و سن به صورت ماه به ماه مشخص شده است.

)در نوزادانی که مبتلا به میکروسفالی هستند، اندازه دور سر به طور قابل توجهی (دو انحراف معیار) از استاندارد میانگین پایین تر است. در موارد شدید، اندازه دور سر از صدک پایین سن و جنس مربوطه هم کم تر است و نیز پیشانی به سمت عقب شیب دارد(.

اما میکروسفالی می تواند بسته به شدت آن مشکلات و عوارض دیگری هم به همراه داشته باشد. به عنوان نمونه:

-کم توانی ذهنی

-تشنج

-تاخیر در رشد حرکتی و گفتار

-مشکل در هماهنگی حرکتی و تعادل

-بیش فعالی

-جثه کوچک

-مشکلات بینایی و شنوایی

-مشکلات غذا خوردن مثل مشکل در بلع

توجه داشته باشیم که مشکلات لیست شده در بالا، بر حسب شدت این اختلال متغیر هستند. مثلا بعضی کودکان مبتلا به میکروسفالی خفیف، با وجود دور سر کوچک تر از میانگین استاندارد، دارای هوش و عملکرد طبیعی هستند.

اما هرچه میکروسفالی شدید تر شود، فرد مبتلا با مشکلات بیشتری دست و پنجه نرم می کند و کم توانی یا عقب ماندگی ذهنی شدید تری را تجربه می کند.

 


برچست ها : ,,,,,